«بسمه تعالی»
«اللهم صل علی علی بن موسی الرضا المرتضی بعدد ما أحاط به علمک»
«الْعِلْمُ إِمَامُ الْعَمَلِ وَ الْعَمَلُ تَابَعَهُ، یلهم بِهِ السُّعَدَاءَ» (مسند امام رضا علیه السلام،ج1،ص7)
معرفی:
بی شک یکی از مهم ترین راهبردهای دینی و نیز رسالت متولیان آن نسبت به تبیین جایگاه دین و کارآمدی آن، شناخت و درک صحیح از مسائل و چالش های جامعه و یافتن پاسخ هایی عالمانه و منطقی مبتنی بر آموزه های مکتب وحی است. پدر این میان، نقش بی بدیل حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام یادگار رسول رحمت(صلی الله علیه و آله و سلم) در این سرزمین، نسبت به ترویج گفتمان های علمی و معرفتی و جایگاه بی نظیر ایشان در تعالیِ فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی بر کسی پوشیده نبوده و نیست.
به یقین نهادینه شدن ولایت مداریِ حقیقی نسبت به ذوات مقدسه اهل بیت علیهم السلام، بدون تعمق در علوم و معارف والای الهی و آسمانی ایشان و نیز ارائه آن در قالب های علمی و فرهنگیِ جذاب به مخاطبان تشنه کام جامعه میسر نخواهد شد لذا چاره بسیاری از چالش های موجود را باید در عدم تبیین و انتشار عالمانه و دلنشین این معارف الهی تلقی نمود. حضرت ثامن الحجج(سلام الله علیهم) در فرمایش «إِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا» به زیبایی نسبت به ضرورت فهم دقیق و بازآفرینی و ارائه متناسب با فهم زمان تاکید فرموده اند.(میزان الحکمه، ج 8، ح 13797).
از سوی دیگر امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در فرمایشی گهربار نسبت به ابعاد، آثار و ویژگی های علم و دانش و ضرورت تحصیل و پژوهش آن چنین می فرمایند:
جستجوی دانش بر هر مسلمانی واجب است، پس دانش را از جایگاه مناسب و اهل آن بجویید.
تحصیل دانش در راه خدا حسنه است و طلب آن عبادت. گفتگوی علمی، تسبیح و ستایش خداوند متعال است.
عمل بدان، جهاد و آموزش آن به کسی که آگاهی ندارد، صدقه و اعطای آن به اهلش، موجب نزدیکی به خداوند متعال است.
علم، نشانه های حلال و حرام و علامت راه هایی است که به بهشت می رساند و هنگام وحشت، یاور آدمی است و هنگام غربت، یار انسان. سخنگویی در خلوت و هنگام سختی و شدت، راهنما و در برابر دشمنان، تجهیزات قدرتمند دفاعی و در میان دوستان زینت است.
خداوند متعال در پرتو آن، مردمانی را به اوج می رساند و در امور خیر، راهبرشان بوده تا جایی که از آثار ایشان اقتباس شده، از رفتار نیکشان راه می یابند و همه به اندیشه ی ایشان می رسند...
دانش، موجب زنده بودن دل در برابر جهل، نور و روشنایی دیدگان در میان ظلمت ها و مایه نیرومندی جسم در مقابل سستی است...
در پرتو آن، خداوندمتعال را فرمان برده و او را می پرستند. با آن صله ی رحم به جای آورده می شود و به وسیله ی آن، حلال از حرام تمیز داده می شود.
علم، جلودار عمل و عمل، پیرو علم است. نیک بختان، از آن برخوردار و نگون بختان، از آن بی بهره هستند، پس خوشا به حال آن کس که خداوند متعال از دانش، بی بهره اش نساخته است». (مسند امام رضا علیه السلام، ج1، ص7)
با توجه به مقدمه مذکور و نیز با نگاهی به موضوعات و مسائل روز جامعه، باور داریم جهش تولید محدود و منحصر در تولید کالا و خدمات نیست. نگاه عمیق و راهبردی رهبر انقلاب اسلامی(حفظه الله تعالی) نگاهی کلان و در عین حال عالمانه و مجاهدانه و با رویکرد ضرورت نقش آفرینی همه مجموعه ها و عناصر به ویژه نخبگان و پژوهشگران خلاق و نوآور است.
در این زمینه چه پیوندی زیباتر از تولید دانش کاربردی و استخراج راهبردهای علمی و اجرایی مبتنی بر تعالیم اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام برای گذر از چالش ها و مسائل روز جامعه دینی. لذا ضرورت دارد محافلی طراحی و تشکیل شود که نخبگان حوزه و دانشگاه، متولیان و نیز مجموعه های اجراییِ بهره بردار در آن مشارکت و نقش آفرینی هم گرا و هم افزا داشته باشند. بر همین اساس به عنوان یک اصل توحیدی و مکتبی تلاش داریم تشنگی علمی و اجرایی خود را در ساحل اقیانوس بی پایان علوم و معارف عالم آل محمد حضرت علی بن موسی الرضا المرتضی صلوات الله علیهم اجمعین سیراب نماییم. به همین دلیل به حول و قوه ی الهی و توجهات اهل بیت علیهم السلام، «دبیرخانه بین المللی امام رضا علیه السلام و علوم روز» و اقدامات مرتبط با آن طراحی و ارائه می شود که یکی از مهم ترین این اقدامات راه اندازی مجله می باشد.
1. امام رضا علیه السلام، ارتباطات و تبلیغات(راهبردهای تبلیغ دین)
2. امام رضا علیه السلام و راهبردهای اشتغال و اقتصاد
3. امام رضا علیه السلام و حقوق
4. امام رضا علیه السلام، علوم تربیتی و روان شناسی(نظام تربیت دینی)
5. امام رضا علیه السلام و علوم پزشکی(راهبردهای سلامت و بهداشت)
6. امام رضا علیه السلام، علوم سیاسی(راهبردهای تمدن ساز)
7. امام رضا علیه السلام و علوم مدیریت(مدیریت فردی و اجتماعی)
8. امام رضا علیه السلام، هنر و معماری
(با محوریت اقدامات مدیریتی، اقتصادی، حقوقی، هنر و معماری، تبلیغی، تربیتی، بهداشت و سلامت، بهره وری موقوفات، محرومیت زدایی و...)
از آنجا که بسیاری از آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام شامل اشارات و مطالبی در زمینه علوم مختلف طبیعی و انسانی است ضروری است که:
اولاً برای فهم و توضیح بهتر این آیات و روایات پژوهش‌های میانرشتهای صورت گیرد.
ثانیاً برای جهت‌دهی به مبانی علوم انسانی در عصر حاضر ضرورت دارد آیات و روایات علمی بازشناسی شود و از آموزه‌های آن در اهداف و مبانی علوم توحیدی استفاده شود.
ثالثا برخی آیات و روایات حاوی حقایق علمی است که هنوز جهان علم به آن‌ها دست نیافته است و امروزه (با تسامح) نظریه‌پردازی‌های علمی خوانده می‌شود. شناخت این موارد و عرضه آن‌ها در قالب ادبیات هر علم می‌تواند زمینه‌ساز پژوهش‌های میانرشتهای جدید شود.
رابعاً مطالعات میانرشتهای با تبیین علمی آیات و روایات موجب دفع تعارضات ادعا شده بین آیات و روایات می‌شود.
خامساً مطالعات میانرشتهای می‌تواند پاسخ‌گوی نیازهای جدید بشر باشد و به بسیاری از پرسش‌های نوآمد بشر جواب دهد.
سادساً مطالعات میانرشتهای دین را در عصر حاضر کارآمدتر خواهد ساخت و فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف در هم افزایی با دانش پژوهان قرآنی و حدیثی می‌توانند در رشته‌های مختلف علمی اظهار نظر کرده و دیدگاه‌های دین را در آنجا اشراب و عرضه کنند تا زمینه عمل به دین بیش‌تر فراهم شود.
سابعاً اثبات اعجاز علمی معارف والای قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام یکی از نتایج پژوهش‌های میانرشتهای خواهد بود.
ثامناً پژوهش‌های میانرشتهای می‌تواند پشتیبان خوبی برای رشته‌های آموزشی موجود باشد یا زمینه‌ساز راه‌اندازی رشته‌های و مطالعات میانرشتهای کاربردی برای نیازهای جامعه امروز بشر شود.